ΘΕΜΑ : Γονείς τα χέρια μας πρέπει να προστατεύουν και να φροντίζουν και όχι να τιμωρούν τα παιδιά
Πριν από κάποια χρόνια, η σωματική τιμωρία ήταν πολύ διαδεδομένη, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, στα διάφορα πεδία ζωής και καθημερινότητας -από τη φυλακή ως την οικογενειακή εστία, τις στρατιωτικές μονάδες, τα ψυχιατρεία, ακόμη και στον εργασιακό χώρο-, οι άνθρωποι δέχονταν σωματικά χτυπήματα, για οποιαδήποτε παραπτώματά τους, αλλά και χωρίς αιτιολογία.
Ευτυχώς οι καιροί έχουν πλέον αλλάξει. Σήμερα ζούμε σε πολιτισμένες και ανθρώπινες κοινωνίες, όπου η πρόκληση σωματικού πόνου, τραυματισμού ή εξευτελισμού από άνθρωπο προς άλλο άνθρωπο δεν είναι πια επιτρεπτή. Αυτό ισχύει για όλους τους άλλους ανθρώπους πλην των ανηλίκων. Με κάποιο περίεργο τρόπο, τα παιδιά έμειναν έξω από αυτή την ανθρωπιστική εξέλιξη. Σε πολλές κοινωνίες εξακολουθεί να θεωρείται απόλυτα φυσιολογικό να κτυπάει κανείς τα παιδιά, αλλά και να τους κάνει πράγματα για τα οποία θα μπορούσε κάποιος να καταλήξει στη φυλακή, αν το θύμα ήταν ενήλικος.
Υπάρχουν πολλοί ισχυροί λόγοι για την εξάλειψη της σωματικής τιμωρίας των παιδιών. Ακόμη και το πιο ήπιο χτύπημα διδάσκει στα παιδιά ότι η βία είναι ένας αποδεκτός τρόπος επίλυσης των συγκρούσεων. Το κτύπημα και ο ξυλοδαρμός δεν αναδεικνύουν στα παιδιά θετικά πρότυπα συμπεριφοράς και κοινωνικής συναναστροφής, αλλά ούτε και τους παρέχουν τις καλύτερες τεχνικές προετοιμασίας τους για την ενήλικη ζωή. Υπάρχουν θετικοί τρόποι να διδάξει, να διορθώσει ή να σωφρονίσει κανείς τα παιδιά, που είναι σίγουρα πιο πρόσφορα για την ομαλή ψυχοσωματική τους ανάπτυξη. Σε τελευταία ανάλυση, μια κοινωνία που ανέχεται το ξύλο στα παιδιά, είναι απλά μια κοινωνία που ανέχεται τη βία.
Σήμερα, το Συμβούλιο της Ευρώπης θεωρεί απαραίτητο και οι 47 κυβερνήσεις των κρατών-μελών του να απαγορεύσουν με νόμο τη σωματική τιμωρία των παιδιών. Ήδη 19 ευρωπαϊκά κράτη το έχουν πράξει, με πρωτοπόρο τη Σουηδία τη δεκαετία του 1970, οπότε το τότε επίμαχο και αμφιλεγόμενο εγχείρημα συνοδεύτηκε από μέτρα ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης των γονέων σε νέες δεξιότητες θετικής άσκησης του γονεϊκού ρόλου τους. Αυτές οι τεχνικές περιελάμβαναν: την παροχή εξειδικευμένων συμβουλών σε γονείς, σχετικά με το ποιου είδους ενέργεια είναι κατάλληλη ανάλογα με την ηλικία του ανηλίκου, την υπόδειξη του ορθού και γόνιμου τρόπου συζήτησης των προβλημάτων με τα παιδιά, και την υποστήριξή τους στην προσπάθεια διαμόρφωσης και εδραίωσης μιας διαπαιδαγώγησης βασισμένης στην ενθάρρυνση της καλής συμπεριφοράς και στην έκφραση αποδοκιμασίας στην ανυπακοή.
Αυτό είναι το μοντέλο που το Συμβούλιο της Ευρώπης επιθυμεί να ακολουθήσουν οι χώρες-μέλη του. Πιστεύουμε ότι η προσπάθεια που επενδύεται στη στήριξη και ευαισθητοποίηση των γονέων, θα φέρει καρπούς πολλαπλασιαστικά στο μέλλον, καθώς τα παιδιά τους θα γίνουν κάποια στιγμή ενήλικες, που θα χρησιμοποιήσουν τις ίδιες θετικές δεξιότητες διαπαιδαγώγησης και πειθαρχίας στα δικά τους παιδιά.
Όμως υπάρχει ένα πρόσθετο στοιχείο δράσης -για τον θεματοφύλακα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων στην ήπειρό μας, το Συμβούλιο της Ευρώπης - και αυτό περιλαμβάνει τα παιδιά. Πριν από μερικά μόνο χρόνια το Συμβούλιο της Ευρώπης παρουσίασε για πρώτη φορά το πρόγραμμα «Χτίζοντας μια Ευρώπη για τα παιδιά και μαζί με τα παιδιά», με απώτερο στόχο να γεφυρώσει αυτό το χάσμα μεταξύ ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δικαιωμάτων του παιδιού. Δεν επιθυμούμε να βλέπουμε να αντιμετωπίζονται τα παιδιά σαν «μικρογραφίες των μεγάλων», με «μίνι-δικαιώματα». Αντίθετα, θέλουμε να δούμε να γίνονται πράξη τα υπάρχοντα νομοθετήματα, όπως η Διεθνής Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Επιθυμούμε να γνωρίζουν όλα τα παιδιά ότι και κείνα -όπως όλοι οι άνθρωποι- προστατεύονται από τον νόμο από κάθε μορφή βίας και αδικίας εναντίον τους.
Προς το παρόν, ένα παιδί -όντας μικρότερο και πιο ευάλωτο- χαίρει λιγότερης προστασίας από ένα ενήλικο άτομο. Εναπόκειται, λοιπόν, στην κοινωνία των ενηλίκων η διασφάλιση της υλοποίησης των αναγκαίων αλλαγών, όπως η νομοθετική απαγόρευση της σωματικής τιμωρίας από όλες τις κυβερνήσεις των κρατών και η συνακόλουθη παρουσίαση μεθόδων θετικής άσκησης του γονεϊκού ρόλου. Με τον τρόπο αυτό, γονείς, κηδεμόνες και πρόσωπα που φροντίζουν τα παιδιά θα ανακαλύψουν θετικές τεχνικές διαπαιδαγώγησής τους και θα ενισχύσουν δίκαιες και ικανοποιητικές για όλα τα μέλη διαπροσωπικές σχέσεις, έτσι ώστε κάθε πολίτης στην ευνομούμενη κοινωνία να αντιδρά άμεσα και κατασταλτικά σε κάθε μορφή βίας -ιδίως- εναντίον των ανηλίκων, όπως είναι και η σωματική τιμωρία.
Καθένας από εμάς πρέπει να σηκώσει τα χέρια του ενάντια στη σωματική τιμωρία, και να τα χρησιμοποιήσει στο μέγιστο δυνατό για να προστατεύσει και να φροντίσει, και όχι για να τιμωρήσει τα παιδιά.
ΜΑUDDEBOER-BUQUICCHIO Αναπληρώτρια Γ.Γ. του Συμβουλίου της Ευρώπης
Πηγή: Ελευθεροτυπία, 30/04/09