ΘΕΜΑ: ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΑΙΜΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ
Με τον όρο ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ εννοούμε τη χορήγηση αίματος με τη μετάγγιση και κατ΄ επέκταση την όλη οργάνωση που ασχολείται με τη λήψη, συντήρηση και διάθεση του αίματος. Η μετάγγιση αίματος υπήρξε η πρώτη επιτυχημένη μεταμόσχευση οργάνου.
Τα τελευταία 50 χρόνια, η επιστημονική και τεχνική πρόοδος στον τομέα της μετάγγισης αίματος, υπήρξε τόσο αλματώδης, ώστε σήμερα η μετάγγιση να μην είναι μία απλή λήψη και χορήγηση αίματος, αλλά ένας ιδιαίτερος κλάδος της Αιματολογίας που βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη, μια θεραπευτική μέθοδος, που βασίζεται σε αυστηρότατους κανόνες, μία ολόκληρη οργάνωση που περιλαμβάνει επιστήμονες γιατρούς – αιματολόγους και βιοχημικούς, ειδικούς τεχνικούς, νοσηλευτικό και τεχνικό προσωπικό, στατιστικολόγους, κοινωνικούς παράγοντες και κρατικούς λειτουργούς.
Για να φτάσουμε στη σημερινή θέση της "Μετάγγισης Αίματος" χρειάστηκαν πολλές προσπάθειες επιτυχείς και ανεπιτυχείς που ειδικά για τη μετάγγιση θα μας γυρίσει πολλά χρόνια πίσω.
Από τους αρχαίους χρόνους πολλοί λαοί αποδώσανε στο αίμα μαγικές ή θεραπευτικές ιδιότητες. Λόγος για χορήγηση αίματος γίνεται στον Όμηρο, στους Αιγυπτιακούς παπύρους, σε Εβραϊκά και Συριακά χειρόγραφα.
Στους Ρωμαϊκούς χρόνους και στο Μεσαίωνα επικρατούσε η λαϊκή αντίληψη ότι το αίμα διατηρεί την υγεία, τονώνει και παρατείνει τη νεότητα. Σαν πρώτη μετάγγιση θεωρείται η γενόμενη το 1492 στον Πάπα Ινοκέντιο τον 8ο.
Η πρώτη πάντως καθορισμένη και λεπτομερής περιγραφή της τεχνικής της μετάγγισης, βρίσκεται σε πραγματεία του Γερμανού χημικού Ανδρέα LIBANIUS (1615), αν και κατά τους Ιταλούς η προτεραιότητα ανήκει στο γιατρό JEANDECOLLE (1628) από την Πάδοβα.
Η ανακάλυψη της κυκλοφορίας του αίματος από τον HARVEY το 1628 αποτελεί σταθμό για τη μετάγγιση. Από τότε πολλοί δοκίμασαν μεταγγίσεις αίματος κυρίως από ζώα σε ανθρώπους και από άνθρωπο σε άνθρωπο και από αρτηρία σε φλέβα. Η τιμή της πρώτης πραγματικής μετάγγισης αίματος από άνθρωπο σε άνθρωπο ανήκει στο MAJOR ο οποίος δεν έκανε απ’ ευθείας μετάγγιση αλλά συνέλεξε το αίμα για την μετάγγιση σε δοχείο.
Στην συνέχεια αρχίζει ζωηρή πολεμική για τη μετάγγιση που στηρίχθηκε στο γεγονός των συχνών θανατηφόρων συμβάντων που παρατηρήθηκαν. Αυτό οφείλονταν στο ότι το αίμα που χρησιμοποιούσαν ήταν συχνά άλλης ομάδας και οι κανόνες της ασηψίας ήταν άγνωστοι. Έτσι η μετάγγιση λησμονήθηκε για δύο περίπου αιώνες. Το ενδιαφέρον για τη μετάγγιση αναγεννιέται τον 19ο αιώνα.
Σε σειρά πειραματικών εργασιών, διαπιστώνεται ότι η μετάγγιση αίματος ζώου σε άνθρωπο ή ζώου σε άλλο είδος ζώου είναι επικίνδυνοι και πρέπει να εγκαταλειφτεί. Η διαπίστωση αυτή, καθώς και η χρησιμοποίηση της σύριγγας για τη μετάγγιση, αποτέλεσαν νέο σημαντικό σταθμό στην ιστορία της μετάγγισης.
Η αναστόμωση αρτηρίας με τη φλέβα καταργείται, το αίμα συλλέγεται μέσα σε δοχείο και ενίοτε με τη βοήθεια της σύριγγας. Η μετάγγιση αρχίζει να χρησιμοποιείται κυρίως σε αιμορραγίες. Τα αποτελέσματα όμως δεν ήταν πάντοτε ικανοποιητικά και εξακολούθησαν να εμφανίζονται συμβάματα, συχνά θανατηφόρα που σήμερα γνωρίζουμε ότι οφείλονταν, εκτός από την άγνοια της ασηψίας, σε θρόμβωση και κυρίως σε ασυμβατότητα.
Ο σημαντικότερος σταθμός στην ιστορία της μετάγγισης υπήρξε η ανακάλυψη των ομάδων αίματος από τον LANDSTEINER το 1990. Τα συμβάματα που παρατηρούνται αποδίδονται με αιμόλυση του χορηγούμενου ασύμβατου, δηλαδή άλλης ομάδας αίματος, από τις συγκολλητίνες του δέκτου. Γι’ αυτήν την ανακάλυψη ο LANDSTEINER τιμήθηκε το 1930 με το βραβείο NOBEL. Την ανακάλυψη των ομάδων του συστήματος ΑΒΟ ακολούθησε η ανακάλυψη του συστήματος RHESUSκαι σειράς άλλων συστημάτων ομάδων αίματος ώστε σήμερα, εκτός από τα κύρια συστήματα , να υπάρχει και σειρά από σπάνια αντιγόνα, πολλά από τα οποία είναι καθαρά ατομικά αντιγόνα.
Ο επόμενος σταθμός στην ιστορία της μετάγγισης ήταν το 1914 όταν με τις ταυτόχρονες εργασίες των HUSTIN (Βρυξέλλες), ACOT (Μπουένος Άιρες) και LEWISHON (Νέα Υόρκη), χρησιμοποιήθηκαν τα κιτρικά άλατα σαν αντισηπτικό διάλυμα. Η προσθήκη γλυκόζης στο αντιπηκτικό διάλυμα συμβάλλει στην επιβίωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων για 21 ημέρες. Στη συνέχεια διαπιστώνεται ότι η ψύξη επιβραδύνει την αλλοίωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Η διατήρηση του αίματος σε ψυγείο επηρέασε αποφασιστικά την όλη οργάνωση της Αιμοδοσίας. Το αίμα είναι πιο δυνατό και συλλέγεται, να διατηρείται και να χρησιμοποιείται σε ώρες ανάγκης.
Η ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Προσπάθειες μετάγγισης αίματος έγιναν και στην Ελλάδα. Υπάρχει σειρά αναφορών που απηχούν διάφορες ανάλογα με την εποχή απόψεις και που έγιναν από διάφορους μελετητές.
Ο πρώτος που διενήργησε μετάγγιση στην Ελλάδα στην Πολυκλινική Αθηνών, το 1916 και 1919 ήταν ο καθηγητής Σπ. Οικονόμου. Για τη πρώτη μετάγγιση πήρε αίμα από τον τότε βοηθό του Μ. Πατρικαλάκη.Ο Σπ. Οικονόμου ενδιαφέρθηκε πάντοτε για το θέμα της μετάγγισης και χρησιμοποίησε στην Ελλάδα αίμα πλακούντα, συντηρημένο στην Τράπεζα Αίματος που είχε οργανώσει στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο.
Κατά τους Βαλκανικούς και τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν πραγματοποιήθηκαν μεταγγίσεις αίματος στην Ελλάδα σύμφωνα με έρευνες. Αργότερα και μέχρι το 1938 γίνονται περί τις 1935 μεταγγίσεις με άμεση και έμμεση μέθοδο χωρίς συντήρηση του αίματος.
Με την άμεση μέθοδο ο αιμοδότης, στον οποίο γινότανε αποκάλυψη της φλέβας του, βρισκόταν κοντά στον ασθενή και το αίμα μεταγγιζόταν με τη βοήθεια συσκευής OCHLECKER, BECKή JUBE αμέσως.
Με την έμμεση μέθοδο το αίμα του αιμοδότη, που και πάλι ήταν κοντά στον ασθενή, λαμβάνονταν μέσα σε κύλινδρο με κιτρικό νάτριο και μεταγγίζονταν στον ασθενή με σύριγγες.
Για να αντιμετωπίσει τη δυσχέρεια εξεύρεσης αιμοδοτών ο Μ. Μάκκας ίδρυσε το 1935 την Οργάνωση Αιμοδοσίας του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Η προπαρασκευαστική εργασία ήταν ιδιαίτερα κοπιαστική, το αίμα λαμβανόταν σε σύριγγες των 60ml που περιείχαν κιτρικό και γλυκόζη και συντηρείτο στο ψυγείο. Η πρώτη μετάγγιση συντηρημένου αίματος έγινε στις 30 Νοέμβρη 1939 στο Λαϊκό Νοσοκομείο.
Η πολύτιμη προσφορά της μετάγγισης συντηρημένου αίματος με την ευθύνη της Αιμοδοσίας του Ε.Ε.Σ. φάνηκε κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο και την κατοχή. Με τη βοήθεια της μετάγγισης σώθηκαν τότε χιλιάδες τραυματισμένοι και ασθενείς.
Το 1951 επισημαίνεται από τον καθηγητή Α. Γκούττα η ανάγκη δημιουργίας Οργάνωσης Αιμοδοσίας στη βάση Εθνικού Προγράμματος. Το 1952 δημιουργείται στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας η Εθνική Υπηρεσία Αιμοδοσίας. Καταρτίζεται το Εθνικό Πρόγραμμα Αιμοδοσίας που στηρίζεται στην αρχή ότι η οργάνωση Αιμοδοσίας πρέπει να είναι ενιαία και κατά συνέπεια δεν είναι δυνατόν να υφίσταται άλλη οργάνωση παράλληλη ή ανταγωνιστική της Κρατικής Υπηρεσίας Αιμοδοσίας. Με βάση αυτό το πρόγραμμα, η Εθνική Υπηρεσία Αιμοδοσίας ιδρύει το 1952 τέσσερα Περιφερειακά Κέντρα Αιμοδοσίας (Ιπποκράτειο και Λαϊκό Νοσοκομείο Αθηνών, Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας Πειραιά και το Κέντρο Αιμοδοσίας Θεσσαλονίκης). Από το 1958 αρχίζουν να δημιουργούνται οι πρώτοι Σταθμοί Αιμοδοσίας στα Κρατικά Νοσοκομεία της χώρας.
Σκοπός των Κρατικών Υπηρεσιών Αιμοδοσίας ήταν η εφαρμογή των νέων επιστημονικών μεθόδων για τη συλλογή και μετάγγιση του αίματος, η εκπαίδευση ειδικευμένων στελεχών, φορέων των σύγχρονων αντιλήψεων περί Αιμοδοσίας και η επιστημονική αιματολογική έρευνα. Το αίμα λαμβάνεται και χορηγείται εντελώς δωρεάν.
Νομοθετικά διατάγματα και ερμηνευτικές εγκύκλιοι (κυρίως το Ν.Δ. 3440/3-9-1955, 4026/13-11-1959, 7721/14-10, 1961/5-10-1973 και 320/5-11-1974), καθορίζουν τις περί Αιμοδοσίας διατάξεις στη χώρα μας. Η Ελληνική περί Αιμοδοσίας Νομοθεσία αναφέρεται κολακευτικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για την Αιμοδοσία (1962).
Ο αγώνας για την επικράτηση του θεσμού της Εθελοντικής Αιμοδοσίας, ο αγώνας για την επιτυχία του έργου των Κρατικών Κέντρων και Υπηρεσιών Αιμοδοσίας αρχίζει το 1952. Το 1979 κλείνουν οι τελευταίες ιδιωτικές Τράπεζες Αίματος και σταματάει το εμπόριο.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ
Η Αιμοδοσία είναι ξεχωριστός τομέας της Αιματολογίας με τεράστια ανάπτυξη τα τελευταία 20 χρόνια. Για να ανταποκριθεί στους πολλαπλούς τομείς του έργου της, επιβάλλεται να υπάρχει οργάνωση, η Οργάνωση της Αιμοδοσίας.
Κάθε χώρα έχει μία ειδική νομοθεσία για την Αιμοδοσία. Αυτή η ειδική νομοθεσία προβλέπει για την Αιμοδοσία:
ü Τα κριτήρια επιλογής ή αποκλεισμού των αιμοδοτών.
ü Τον τρόπο συλλογής του αίματος.
ü Τον τρόπο παρασκευής των παραγώγων αίματος και πλάσματος.
ü Τις αρχές συντήρησης του αίματος και των παραγώγων.
ü Τον τρόπο παράδοσης και διακίνησης του αίματος και των παραγώγων.
ü Τον εργαστηριακό έλεγχο με τις εργαστηριακές εξετάσεις που επιβάλλονται (ορολογικές, καθαρισμός ομάδων, έλεγχος νοσημάτων που μεταδίδονται με την μετάγγιση και έλεγχος στειρότητας).
ü Την πρακτική της μετάγγισης, δηλαδή τον τρόπο αίτησης ενός αίματος για μετάγγιση, τον τρόπο επιλογής του αίματος και τις απαραίτητες εξετάσεις που πρέπει να προηγηθούν μιας μετάγγισης.
ü Τον απαράβατο όρο της τήρησης δελτίων καταγραφής όλων αυτών των διαδικασιών ώστε να είναι δυνατός ο πολλαπλός έλεγχος που εξασφαλίζει την αποτροπή των συμβαμάτων.
Οι τομείς που καλύπτουν τα Κέντρα Αιμοδοσίας είναι οι πιο κάτω:
ü Η εξασφάλιση της αναγκαίας ποσότητας αίματος και παραγώγων.
ü Ο έλεγχος και η παρασκευή αίματος.
ü Η προετοιμασία του αίματος για την μετάγγιση.
ü Η παρακολούθηση των χρόνιων ασθενών με συγγενή αιματολογικά νοσήματα και σαν παράδειγμα η χώρα μας έχει το μεγάλο πρόβλημα της Μεσογειακής αναιμίας.
ü Ο έλεγχος και αντιμετώπιση των διαταραχών της πηκτικότητας του αίματος.
ü Ο έλεγχος των αυτοάνοσων νοσημάτων του αίματος.
ü Ο έλεγχος της ιστοσυμβατότητας δηλαδή των αντιγόνων των ιστών με σκοπό την επιλογή του κατάλληλου δότη για έναν δέκτη, για μια μεταμόσχευση μυελού των οστών.
ü Η παρασκευή αντιορρών, που χρησιμοποιούνται σαν αντιδραστήρια, την κατασκευή των παραγώγων πλάσματος και τη συντήρηση των στοιχείων του αίματος με τη μέθοδο της Κρυοβιολογίας.
ü Η πλασμα-κυτταροαφαίρεση, με τα καινούργια μηχανήματα.
ü Η εκπαίδευση.
ΤΟ ΑΙΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΤΟΥ
Όλα τα όργανα του ανθρώπινου σώματος λειτουργούν χάρη στο αίμα που κυκλοφορεί στις φλέβες, στις αρτηρίες και στα τριχοειδή αγγεία. Το αίμα αποτελεί το 1/13 του βάρους του σώματος, επομένως για έναν ενήλικα είναι περίπου 5 λίτρα.
Το αίμα περιλαμβάνει κύτταρα όπως:
ΕΡΥΘΡΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ, ΛΕΥΚΑ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΑ, ΑΙΜΟΠΕΤΑΛΙΑ που "κολυμπούν" μέσα στο ΠΛΑΣΜΑ.
Τα Ερυθρά αιμοσφαίρια περιέχουν την αιμοσφαιρίνη στην οποία οφείλεται και το κόκκινο χρώμα του αίματος. Η διάρκεια ζωής τους είναι 120 ημέρες και ο αριθμός τους κυμαίνεται στα 4.500.000 έως 5.000.000 κατά κυβικό χιλιοστό ή αποτελούν το 45% περίπου του όγκου του αίματος. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια κάνουν την ανταλλαγή του οξυγόνου. Δηλαδή προσλαμβάνουν το οξυγόνο από τους πνεύμονες και το μεταφέρουν στους ιστούς και τα κύτταρα. Από εκεί παραλαμβάνουν το διοξείδιο του άνθρακος που το αποβάλλουν κατά την επιστροφή τους στους πνεύμονες κ.ο.κ. εξασφαλίζοντας έτσι τη ζωή.
Τα Λευκά αιμοσφαίρια ή λευκοκύτταρα είναι μεγαλύτερα από τα ερυθρά περίπου 7.000 κατά κυβικό χιλιοστό αίματος και η διάρκεια ζωής τους 2-10 μέρες. Τα λευκά αιμοσφαίρια συμμετέχουν αποτελεσματικά στην άμυνα του οργανισμού μας κατά των μικροβίων με φαγοκυττάρωση ή άλλων ξένων βλαπτικών παραγόντων.
Τα αιμοπετάλια ή θρομβοκύτταρα είναι πολύ μικροσκοπικά κύτταρα, σε αριθμό 200.000 περίπου κατά κυβικό χιλιοστό και είναι εκείνα που πρώτα φράζουν το σημείο τραυματισμού ενός αγγείου, σχηματίζοντας έναν αιμοστατικό αιμοπεταλιακό θρόμβο, ώστε να σταματήσει η αιμορραγία.
Το πλάσμα αποτελεί το 55% του όγκου του αίματος, είναι ένα διαφανές κιτρινωπό υγρό που περιέχει άλατα, λιποειδή, σάκχαρο και κυρίως πρωτεΐνες. Το πλάσμα μεταφέρει με την κυκλοφορία τις θρεπτικές ουσίες στα κύτταρα και παίρνει από αυτά τα προϊόντα που πρέπει να αποβληθούν, που τα μεταφέρει στα όργανα απέκκρισης (συκώτι, νεφροί, πνεύμονες). Η ισορροπία αυτή είναι απαραίτητη για την υγεία. Κάθε διαταραχή συνεπάγεται βαριά νόσηση.
Οι πρωτεΐνες είναι τα απαραίτητα συστατικά για πάρα πολλές λειτουργίες του οργανισμού π.χ. η Αλβουμίνη διατηρεί τον όγκο του αίματος μέσα στην κυκλοφορία. Οι ανοσοσφαιρίνες είναι τα αντισώματα που εξασφαλίζουν την ανοσία και προφυλάσσουν τον οργανισμό από μικρόβια και ιούς.
Toινωδογόνο και οι παράγοντες πήξης εξασφαλίζουν την πήξη του αίματος, όταν τραυματισθεί ένα αγγείο, με αποτέλεσμα σχηματισμό θρόμβου που σταματάει οριστικά την αιμορραγία.
Από τα πιο πάνω φαίνεται πόσο πολύπλοκη είναι η σύνθεση του αίματος και πόσο πολλές οι λειτουργίες που επιτελεί. Απ’ αυτό προκύπτει ακόμα, ότι σ’ ένα οργανισμό που πάσχει, συνήθως δεν πρέπει να δίνουμε ολικό αίμα, αλλά το στοιχείο εκείνο που του λείπει ή όπου έχει ανάγκη. Ατό σημαίνει κλασματοποίηση του αίματος και παρασκευή παραγώγων που εξασφαλίζει ορθολογιστική αξιοποίηση του προσφερόμενου από τους αιμοδότες αίματος και σωστότερη από ιατρική άποψη αντιμετώπιση των αρρώστων.
Είναι αυτονόητο ότι το αίμα είναι ζωντανός οργανισμός ιστός, που δεν μπορεί ακόμη να υποκατασταθεί με κανένα φάρμακο ή χημική ουσία. Δεν το παρασκευάζουμε, το παίρνουμε από υγιείς δότες.
ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ
Το αίμα χωρίζεται σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα με την παρουσία ουσιών στην επιφάνεια της μεμβράνης που περιβάλλει τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Οι ουσίες αυτές από χημική άποψη είναι πρωτεΐνες και ονομάζονται αντιγόνα.
Ο κάθε οργανισμός ανάλογα με τα αντιγόνα των ερυθροκυττάρων του ανέχεται αίμα οποιαδήποτε κατηγορίας, αλλά καταστρέφει τα "ασύμβατα" κύτταρα, τα διαφορετικής δηλαδή ομάδας αίματος από τα δικά του, με συνέπειες σοβαρές μέχρι επικίνδυνες για τη ζωή του.
Τα αντιγόνα των ερυθροκυτάρρων είναι πάρα πολλά, σπουδαιότερα όμως από κλινική άποψη είναι αυτά που ανήκουν σε δύο αντιγονικά συστήματα, το σύστημα ΑΒΟ και το σύστημα RHESUSαπό τα οποία έχουν πάρει την οναμασία οι ομάδες αίματος στον άνθρωπο.
ü Όταν υπάρχουν και τα δύο, η ομάδα λέγεται ΑΒ.
ü Όταν υπάρχει μόνο το Α, η ομάδα λέγεται Α.
ü Όταν υπάρχει μόνο το Β, η ομάδα λέγεται Β.
ü Όταν δεν υπάρχει ούτε το Α ούτε το Β, η ομάδα λέγεται Ο.
Άτομα ομάδας ΑΒ μπορούν να παίρνουν αίμα ομάδων Α, Β και Ο, ενώ δίνουν αίμα μόνο στην ομάδα ΑΒ.
Άτομα ομάδας Ο δεν ανέχονται (λόγω της ταυτόχρονης ύπαρξης στο πλάσμα τους των αντισωμάτων αντι-Α και αντι-Β) παρά μονάχα αίμα της ίδιας με αυτούς ομάδας, ενώ μπορούν να δίνουν σε άτομα όλων των ομάδων.
Ανάλογα με την παρουσία ή όχι στην επιφάνεια των ερυθροκυττάρων του παράγοντα ρέζους, που είναι όπως και οι ουσίες Α και Β, ένα συγκολλητινογόνο, τα ερυθρά αιμοσφαίρια λέγεται "Ρέζους θετικό" ή "Ρέζους αρνητικό".
Άτομο με ρέζους θετικό μπορεί να πάρει αίμα της ίδιας ομάδας και σε μερικές περιπτώσεις αίμα ρέζους αρνητικό.
Αντίθετα άτομο ρέζους αρνητικό δεν πρέπει να δεχτεί αίμα ρέζους θετικό.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ Ο ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΑΙΜΟΔΟΤΗΣ
Κάθε χώρα έχει τους δικούς της κανονισμούς για τον καθορισμό των προϋποθέσεων που πρέπει να πληρεί ένας υποψήφιος αιμοδότης.
Όμως στα γενικά σημεία υπάρχει συμφωνία όλων των χωρών, που οι Υπηρεσίες Αιμοδοσίας είναι κάτω από Κρατικό έλεγχο και ακολουθούν τα Διεθνώς παραδεδεγμένα και τυποποιημένα από τη Διεθνή Κοινότητα Αιμοδοσίας.
Πριν την αιμοληψία, ο κάθε υποψήφιος αιμοδότης εξετάζεται από ειδικευμένο ιατρικό προσωπικό της Αιμοδοσίας στην οποία προσέρχεται. Οι διάφοροι φορείς που ασχολούνται με την ενημέρωση του πληθυσμού για την ανάγκη της εθελοντικής Αιμοδοσίας , πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
ü Κάθε υγιής άνδρας ή γυναίκα ηλικίας 18-62 ετών μπορεί άφοβα να δίνει αίμα 3-4 φορές το χρόνο.
ü Ο όγκος αίματος που προσφέρει ο αιμοδότης (350ml) από τα 5 κιλά που διαθέτει ο κάθε ενήλικας άνδρας ή γυναίκα αποκαθίσταται αμέσως από τον οργανισμό. Το πλάσμα του αίματος αναπαράγεται σε 24 ώρες και τα ερυθρά αιμοσφαίρια σε ένα περίπου μήνα.
ü Δεν πρέπει να διενεργείται αιμοληψία πριν περάσουν 2 μήνες από την προηγούμενη δωρεά αίματος.
ü Η αιμοδοσία είναι τελείως ανώδυνη και διαρκεί 5-10 λεπτά της ώρας.
ü Κανένα φάρμακο δεν αντικαθιστά το αίμα ή το πλάσμα που χρειάζεται ο ασθενής.
Διάφορα νοσήματα ή παθολογικές καταστάσεις απαγορεύουν οριστικά ή πρόσκαιρα την αιμοδοσία, από το φόβο μήπως επιβαρυνθεί η κατάσταση υγείας του αιμοδότη ή μήπως μεταβιβαστεί με τη μετάγγιση ένα λοιμώδες νόσημα στο δέκτη.
ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΙΜΟΔΟΤΗ
ü Ο αιμοδότης μπορεί να αιμοδοτεί οποιαδήποτε ώρα, μεταξύ 8.00 π.μ. έως 8.00 μ.μ.
ü Καλό είναι η αιμοδοσία να γίνεται όταν ο αιμοδότης είναι ξεκούραστος.
ü Πριν την αιμοληψία πρέπει να έχει προηγηθεί ελαφρό γεύμα (π.χ. πρωινό).
ü Ο αιμοδότης πρέπει να ακολουθεί τις συμβουλές του νοσηλευτικού προσωπικού μετά την αιμοληψία.
ü Να πάρει την τροφή που του προσφέρεται.
ü Να μην αποχωρήσει από το Κέντρο Αιμοδοσίας πριν του το επιτρέψει το υπεύθυνο προσωπικό.
ü Να μην καπνίσει την επόμενη μία ώρα.
ü Το επόμενο γεύμα από το χρόνο της αιμοληψίας, να είναι καλό. Συνίσταται η λήψη αρκετών υγρών και αποφυγή οινοπνευματωδών ποτών την ημέρα της αιμοληψίας.
ü Σε περίπτωση αιμορραγίας στο σημείο της φλεβοκέντησης, ο αιμοδότης πρέπει να σηκώσει το χέρι ψηλά και να εφαρμόσει πίεση.
ü Ο επίδεσμος πρέπει να αφαιρεθεί μετά από 2-3 ώρες. Εάν προκύψουν άλλα προβλήματα στο σημείο της φλεβοκέντησης, ο αιμοδότης να αποταθεί στο νοσηλευτικό προσωπικό του Κέντρου αιμοδοσίας.
Ο Εθελοντής Αιμοδότης δίνοντας μία φορά αίμα:
ü Αισθάνεται, σαν άνθρωπος, την ηθική ικανοποίηση ότι κάνει το καθήκον του σώζοντας μία ζωή και σαν πολίτης ότι συμβάλλει στη βελτίωση της υγείας του λαού.
ü Δικαιούται αίμα σε ώρα προσωπικής ή οικογενειακής ανάγκης.
ü Προσφέρει ανεκτίμητη συμβολή για να καλυφθούν οι ανάγκες της χώρας.
ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ (Ε.ΚΕ.Α)
ΤΗΛ.ΚΕΝΤΡΟ: 213 214 6700
ΤΜΗΜΑΤΑ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ ΣΥΛΛΟΓΩΝ:
ΕΝΩΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΔΕΗ (ΕΤΕ-ΔΕΗ) 2105230100-5229990
ΕΔΟΠ-ΔΕΗ 2105215861
"ΚΑΝΑΡΗΣ" 2109008816
ΠΑΣΥΠ-ΔΕΗ 2105223611
ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ 2463021211