ΕΝΗΜΈΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΑΣΚΕΣ ΑΠΌ ΤΟΝ Μ. ΠΕΦΑΝΗ (τ. Στέλεχος ΔΥΑΕ/ΔΕΗ)

Επειδή πολλοί φίλοι, βασιζόμενοι στην επαγγελματική εμπειρία μου σε θέματα ασφάλειας στην εργασία, με ρωτάνε για τις μάσκες θα γράψω τις απόψεις μου. Καταρχήν να ερμηνεύσουμε τους κωδικούς. Το FFP (και όχι FFPΡ) είναι κωδικός που προκύπτει από το Filtering Facepiece και περιγράφει μάσκα στην οποία το τμήμα προσώπου είναι και φίλτρο, σε αντιδιαστολή με τις άλλες μάσκες στις οποίες το φίλτρο είναι ξεχωριστό τμήμα και μπορεί να συναρμολογηθεί ή αποσυναρμολογηθεί. Το Ρ προκύπτει από το Particles και σημαίνει την προστασία από σωματίδια. Τα σωματίδια αυτά μπορεί να είναι είτε σε στερεά (σκόνες) είτε υγρή μορφή (αερολύματα, sprays). Άρα το FFP περιγράφει μέσο προστασίας της αναπνοής από αερόφερτα σωματίδια. Η ονομασία στα ελληνικά είναι Φιλτρόμασκα έναντι σωματιδίων. Σημείωση: Αυτές οι μάσκες δεν προστατεύουν από αέρια και ατμούς, άρα όταν τελειώσει η πανδημία μη τις χρησιμοποιούμε για ραντίσματα.

Τα σύμβολα FFP ακολουθούνται από ένα αριθμό από 1 έως 3. Αυτός δηλώνει το επίπεδο προστασίας και προκύπτει από το αποτέλεσμα δοκιμής της διαρροής του ρύπου στο εσωτερικό της μάσκας. Μεγαλύτερος αριθμός σημαίνει μεγαλύτερη προστασία, αλλά και ταυτόχρονα μεγαλύτερη αναπνευστική αντίσταση, άρα δυσκολία στη χρήση.

Οι Φιλτρόμασκες μπορεί να είναι επαχρησιμοποιήσιμες ή όχι. Οι επαναχρησιμοποιήσιμες έχουν το σύμβολο R (Reusable) και οι άλλες το NR (Not Reusable). Στις επαναχρησιμοποιούμενες ο κατασκευαστής συνιστά τα μέσα καθαρισμού και απολίμανσης και το τρόπο φύλαξης.

Σχετικά με την καταλληλότητά τους έναντι του κορωνοιού. Για το προσωπικό των νοσοκομείων, σύμφωνα με την αξιολόγηση της διακινδύνευσης που αναγράφεται στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ είναι απαραίτητες οι FFP2 και FFP3. Η καταλληλότητά τους δεν προκύπτει άμεσα, από το Πρότυπο που ακολουθούν, αλλά έμμεσα από τα χαρακτηριστικά τους και συγκεκριμένα το μέγεθος του σωματιδίου που μπορεί να συγκρατήσουν. Για το προσωπικό αυτό, που έρχεται σε άμεση επαφή με ασθενείς, η προστασία συμπληρώνεται με ασπίδιο που προστατεύει και το υπόλοιπο πρόσωπο από τα σταγονίδια.

Ως προς την προστασία του υπόλοιπου πληθυσμού, όπως όλοι γνωρίζουμε, οι γνώμες των ειδικών διίστανται. Ας προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε τη διάσταση των γνωμών. Τα μέχρι τώρα δεδομένα θεωρούν ότι ο κορωνοιός δεν μεταφέρεται μέσω των εκκριμάτων ως αερόλυμα, αλλά σε σταγονίδια τα οποία μετά από 1,5 -2 μέτρα θα πέσουν στο έδαφος. Άρα ο μεγάλος κίνδυνος δεν είναι η είσοδος του ιού μέσω της αναπνευστικής οδού (η βασική προστασία μιας φιλτρόμασκας) αλλά η κάλυψη του στόματος και της μύτης (έμμεση προστασία). Αυτή η προστασία δεν είναι απαραίτητο να γίνει με μέσο προστασίας της αναπνοής, αλλά με ένα απλό μέσο, όπως το μαντήλι, εφόσον είναι αδύνατη η τήρηση απόστασης από άλλο άτομο. Ότι και να χρησιμοποιηθεί πρέπει απαραιτήτως να τηρηθούν αυστηρά οι κανόνες υγιεινής, όπως άλλωστε το αναφέρουν όλοι.

Από τα προηγούμενα είναι σαφές ότι είναι μεγάλο λάθος η αντίληψη ότι η χρήση των μασκών από το γενικό πληθυσμό θα τις στερήσει από το προσωπικό των νοσοκομείων. Είναι διαφορετικοί οι τύποι των μασκών που χρησιμοποιούνται. Αν κάποιος από το γενικό πληθυσμό κρίνει ότι του χρειάζεται η μάσκα (προσωπικά δεν χρησιμοποιώ) θα χρησιμοποιήσει FFP1 ή ακόμα πιο απλή (πχ βαμβακερή μη πιστοποιημένη). Επίσης αν χρησιμοποιούμε μάσκα το κάνουμε για να προστατεύσουμε την αναπνοή μας. Αν δεν το κάνουμε σωστά καλύτερα να μην τη χρησιμοποιούμε. Για παράδειγμα πρέπει να προσαρμόζουμε στο σχήμα του προσώπου με το έλασμα που έχει στη μύτη. Αν δεν το κάνουμε και αφήσουμε κενά τότε τα σωματίδια θα περάσουν από εκεί, το μούσι (τώρα που είμαστε και αξύριστοι) μειώνει την αποτελεσματικότητα της μάσκας. Έχω δει στην τηλεόραση περιπτώσεις που κατεβάζουν τη μάσκα αφήνονταςτη μύτη ακάλυπτη.

Οι φιλτρόμασκες αυτές είναι πολύ απλής τεχνολογίας και φτηνές. Στη ΔΕΗ αγοράζαμε μεγάλες ποσότητες (για λιγνιτωρυχεία και σταθμούς) με 25-30 λεπτά τις FFP1 και 50 τις FFP2. Επειδή η παραγωγή τους απαιτεί πολύ εργατικό δυναμικό, καμία εταιρεία δεν τις κατασκευάζει στη Ευρώπη. Μεγάλες ευρωπαικές εταιρίες μετέφεραν τα εργοστάσια εκεί όπου είναι φτηνά τα εργατικά, δηλαδή στην Ασία και κυρίως στην Κίνα. Αυτό σημαίνει ότι για την (πραγματική) έλλειψη όλος ο κόσμος εξαρτάται από την Κίνα.